(HTV) - Cuộc thi Vesivius Challenge tại Italia vừa trao giải 700.000 đôla Mỹ cho 3 người là tác giả của việc dùng AI để giải đoán chữ in trên cuộn giấy bị cháy trong vụ phun trào nham thạch núi lửa Vesuvius cách đây khoảng 2 ngàn năm.
Cuộc thi tìm cách đọc chữ trên các cuộn giấy được khởi xướng bởi một số chuyên gia tin học Mỹ. Họ dùng máy scan đặc biệt để quét 4 cuộn giấy papyrus cổ và hứa trao giải thưởng cho các tác giả đọc được ít nhất là 85% ý nghĩa của 4 đoạn văn bản viết tay đã chép trên cuộn giấy, tổng cộng là 140 ký tự.
Vụ phun trào đã tàn phá hai đô thị La Mã cổ là Vesuvius và Herculaneum. Từ đống tro tàn, các nhà khoa học đã tìm thấy những cuộn giấy papyrus. Nguồn ảnh: Vesivius Challenge.
Ban đầu người ta số hóa các đoạn nhỏ của cuộn giấy, sau đó chuyển kết quả thu được từ bề mặt cong của cuộn giấy về bề mặt phẳng. Các tác giả tiếp tục dùng trí tuệ nhân tạo (A.I.) để tìm ra vết mực trên cuộn giấy viết tay và giải đoán chữ được viết là gì.
Những cuộn giấy papyrus được tìm thấy từ thế kỉ 18, nhưng đến tận năm 2023, các nhà khoa học mới có thể "nhìn thấy" nội dung bên trong. Nguồn ảnh: Vesivius Challenge.
Ba người đoạt giải là Youssef Nader, nghiên cứu sinh ở Berlin; Luke Farritor, một thực tập sinh tại SpaceX và Julian Schilliger, một sinh viên Thụy Sĩ đang theo học ngành robot - tự động hóa.
Người ta tin rằng tác giả cuộn giấy là triết gia thời cổ đại Philodemus. Việc đọc được văn bản cổ xưa trên giấy là một bước tiến lớn vì đến nay chỉ có khoảng 3 đến 5% văn bản Hy Lạp cổ đại còn tồn tại.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9