Tìm thấy những chứng cứ đầu tiên của sóng hấp dẫn tần số thấp

MINH ĐỨC - VIỆT TOÀN // TRUNG TÂM TIN TỨC HTV 30/6/2023, 12:27

Sự thật là mọi thứ xung quanh chúng ta không ngừng giãn nở, chỉ là do chúng ta không bao giờ nhận thấy được. Tuy nhiên, các nhà khoa học nhìn ra được hiện tượng kì thú này sau nhiều thập kỷ quan sát vào không gian.

Trung tâm quan sát sóng hấp dẫn Nanohertz (NANOGrav) tìm thấy những chứng cứ đầu tiên của sóng hấp dẫn tần số thấp. Nguồn ảnh AP

Trung tâm quan sát sóng hấp dẫn Nanohertz (NANOGrav) đã tìm thấy những chứng cứ đầu tiên của sóng hấp dẫn tần số thấp. Chúng làm biến dạng Không-thời gian khi chúng di chuyển trong vũ trụ, sau khi sử dụng dữ liệu thiên văn được ghi lại tại những Đài thiên văn ở Very Large Array ở New Mexico, Green Bank ở Tây Virginia và Arecibo của Puerto Rico.

Công trình 15 năm quan sát của NANOGrav được công bố trên Tạp chí Vật lý Thiên văn hôm 29/6.

Họ tin rằng những sóng tần số thấp này là do các thiên hà hợp nhất gây ra, khi các thiên hà hợp nhất. Khi ấy, các lỗ đen của chúng cũng hợp nhất và phát ra loại sóng hấp dẫn này.

Hiện tượng này được phát hiện khi các nhà khoa học quan sát xung vô tuyến từ các sao xung.

Tiến sĩ Chiara Mingarelli - Trợ lý Giáo sư Vật lý, Đại Học Yale. Ảnh AP

Tiến sĩ Chiara Mingarelli - Trợ lý Giáo sư Vật lý, Đại Học Yale cho biết "Chúng tôi biết chính xác khi nào các xung vô tuyến của sao xung sẽ đến Trái đất. Và khi chúng tôi đo thời điểm chúng đến trái đất, chúng tôi phát hiện có sự sai lệch. Đây có thể là do sóng hấp dẫn di chuyển qua thiên hà của chúng ta làm thay đổi khoảng cách giữa các vật thể. Khi một sóng hấp dẫn di chuyển, chúng nhỏ dần rồi lớn dần lặp đi lặp lại, và như vậy khiến cho các tín hiệu của sao xung đến sớm và sau đó đến muộn lặp đi lặp lại".

Nghiên cứu này chính là bằng chứng đầu tiên cho việc Không- thời gian bị biến dạng khi các sóng hấp dẫn khổng lồ di chuyển trong vũ trụ nhưng không hẳn là một phát hiện bất ngờ.

Marc Kamionkowski - Giáo sư Vật Lý Thiên văn học, Đại học Johns Hopkins. Ảnh AP

Marc Kamionkowski - Giáo sư Vật Lý Thiên văn học, Đại học Johns Hopkins cho biết "Công bố tuần này khá ngoạn mục. Đó là một thành tích thực sự ấn tượng đã được thực hiện trong nhiều thập kỷ. Nhưng tôi không ngạc nhiên. Tôi luôn nghĩ sớm muộn gì tín hiệu cũng được phát hiện".

Cùng ngay, các nhóm quan sát sóng hấp dẫn khác trên khắp thế giới cũng đã công bố các bài nghiên cứu bao gồm ở Châu Âu, Ấn Độ, Trung Quốc và Australia.

Li Kejia - Nhà nghiên cứu, Đài quan sát Thiên văn quốc gia Trung Quốc. Ảnh AP

Li Kejia - Nhà nghiên cứu, Đài quan sát Thiên văn quốc gia Trung Quốc nói rằng "Tuy nghiên cứu không thể công bố đây là phát hiện trực tiếp. Nhưng phát hiện này rất đáng khích lệ, vì nó cung cấp bằng chứng quan trọng cho sự tồn tại của nền sóng hấp dẫn ngẫu nhiên trong không gian".

Năm 2017, thành tựu phát hiện ra sóng hấp dẫn đã mang về giải Nobel cho 3 nhà vật lý thiên văn vũ trụ của Mỹ. Đây cũng một hiện tượng mà Albert Einstein đã dự đoán cách đây một thế kỷ trong thuyết tương đối tổng quát của ông.

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9

 

Ý kiến của bạn: